آیین‌نامه شرایط و ضوابط پذیرش سهام در بورس اوراق بهادار
آیین‌نامه شرایط و ضوابط پذیرش سهام در بورس اوراق بهادار در مورد ضوابط بازار اوراق بهادار تصویب شده است. سامانه وکیل نوین این آیین‌نامه را از میان قوانین استخراج کرده و برای راحتی شما عزیزان، در این گفتار قرار داده است. برای ارتباط با بهترین وکلای سامانه وکیل نوین در زمینه بورس و اوراق بهادار می‌توانید با شماره‌های ۰۹۱۲۹۱۷۰۴۶۸ و ۰۹۱۵۱۰۲۶۸۹۷ و ۰۹۱۳۹۱۵۳۴۳۲ و ۰۹۰۲۶۲۲۰۳۲۲ تماس بگیرید.
(متن مصوب جلسات مورخ ۳/۱۰/۸۰، ۱۰/۱۰/۸۰، ۱۷/۱۰/۸۰، ۱/۱۱/۸۰، ۱۵/۱۱/۸۰ و ۲۹/۱۱/۸۰ شورای بورس)
ماده ۱-
در اجراى مواد (۴) و (۶) قانون تأسیس بورس اوراق بهادار مصوب اردیبهشت ۱۳۴۵، سهام شرکتهاى متقاضى پذیرش در بورس اوراق بهادار براساس شرایط و ضوابط مقرر در این آئیننامه در سه تابلو به شرح زیر طبقه‌بندى و پذیرفته خواهند شد.
ماده ۲-
ضوابط پذیرش سهام شرکتها در تابلو دوم تالار اصلى؛
(۱) شرکت باید در ایران ثبت شده و داراى تابعیت ایرانى باشد.
(۲) شرکت باید سهامى عام باشد.
(۳) شرکت باید داراى سهام عادى با نام داراى حق رأى باشد و ۱۰۰ درصد بهاى اسمى آن پرداخت شده باشد و هیچگونه امتیاز خاصى براى سهامداران شرکت وجود نداشته باشد.
تبصره-
شرکتى که داراى سهام با شرایط ویژه باشد، در صورت تأیید هیأت پذیرش اوراق بهادار و تصویب شوراى بورس، قابل پذیرش خواهد بود.
(۴) حداقل، دو سال از تاریخ بهره‌بردارى شرکت گذشته باشد.
(۵) حداقل سرمایه شرکت ده میلیارد ریال باشد.
(۶) در زمان پذیرش نباید بیشتر از ۸۰ درصد از سهام شرکت در اختیار کمتر از ۱۰ سهامدار باشد. این نسبت باید در پایان دومین سال پس از پذیرش به (۷۵) درصد کاهش یابد. به علاوه حداکثر ظرف مدت شش ماه از تاریخ درج و تا زمانیکه نام شرکـت در تـابـلـو دوم بـورس درج می‌باشـد، بایستـى حداقـل (۵۰۰) سهامدار داشته باشد.
تبصره-
در مورد شرکتهاى دولتى که طبق مقررات قانونى و در اجراى سیاست خصوصى‌سازى، سهام آنها بایستى از طریق بورس اوراق بهادار به مردم واگذار شود، رعایت این بند در زمان پذیرش الزامى نیست. شرکتهاى یاد شده موظفند ظرف مدت شش ماه از تاریخ پذیرش شرایط خود را با مقررات این بند تطبیق دهند.
(۷) مجموع سهام متعلق به دولت، وزارتخانه‌ها، مؤسسه‌ها و شرکتهاى دولتى موضوع ماده (۴) قانون محاسبات عمومى کشور، نباید از ۴۹ درصد سهام شرکت بیشتر باشد.
تبصره-
شرکتهاى دولتى مذکور در این بند موظفند حداکثر ظرف مدت ۲ سال از تاریخ درج نام شرکت در فهرست نرخهاى بورس، وضعیت خود را با شرایط فوق‌الذکر تطبیق دهند.
(۸) شرکت باید در دو دوره متوالى سودآور بوده و امکان سودآورى آن در آینده وجود داشته باشد و زیان انباشته نداشته باشد.
(۹) نسبت حقوق صاحبان سهام شرکت به کل دارائیها، از حد مناسب برخوردار بوده و از ۳۰ درصد کمتر نباشد. در صورتى که نسبت مذکور از حداقل تعیین شده در این بند کمتر باشد، لیکن به تشخیص هیأت پذیرش از حد مطلوب برخوردار باشد، باید نسبت حقوق صاحبان سهام به دارائیهاى ثابت -به قیمت تمام شده- حداقل از ۵۰ درصد کمتر نباشد.
(۱۰) اساسنامه شرکت باید طورى تنظیم شده باشد که به تشخیص هیأت پذیرش، حقوق سهامداران جزء در آن محفوظ باشد.
(۱۱) شرکت باید داراى نظام حسابدارى مطلوب باشد و به تشخیص هیأت پذیرش، در مورد شرکتهاى تولیدى، روش حسابدارى قیمت تمام شده (حسابدارى صنعتى) استقرار داشته باشد. به علاوه دفاتر و حسابهاى شرکت باید براساس استانداردهاى حسابدارى مصوب در کشور، نگهدارى شود.
(۱۲) شرکت متقاضى پذیرش باید گزارشهاى حسابرسى دو دوره مالى متوالى پیش از زمان پذیرش را ارائه نماید. این گونه گزارشها بایستى توسط مؤسسات حسابرسى عضو جامعه حسابداران رسمى ایران که واجد ویژگیهاى خاص مصوب شوراى بورس نیز باشند، تهیه شده باشد.
(۱۳) براى شرکتهاى فعال در تالار فرعى که متقاضى ورود به تابلو دوم تالار اصلى هستند، علاوه بر دارا بودن شرایط فوق، سهام شرکت و میزان فعالیت آن شامل حجم داد و ستد و گردش سهام آن در شش ماهه منتهى به زمان ورود، به تشخیص دبیرکل سازمان بورس اوراق بهادار تهران، باید از وضعیت مطلوبى برخوردار باشد. در غیر این صورت مراتب جهت اتخاذ تصمیم به هیأت پذیرش گزارش شود.
ماده ۳-
ضوابط ارتقاى سهام شرکتها از تابلو دوم به تابلو اول تالار اصلى
شرکتهاى متقاضى ورود به تابلو اول باید علاوه بر رعایت شرایط مذکور در بندهاى (۱) ، (۲) ، (۳) ، (۷) ، (۹) ، (۱۰) و (۱۱) ماده یک این آئیننامه مربوط به پذیرش در تابلو دوم ، شرایط زیر را نیز داشته باشند:
(۱) شرکت باید دو سال متوالى قبل از پذیرش ، در تابلو دوم فعالیت سودآور داشته باشد.
تبصره-
چنانچه شرکت قبل از مدت دو سال قابلیت پذیرش در تابلو اصلى را داشته باشد، به درخواست شرکت و تصویب هیأت پدیرش، امکان پذیر میباشد.
(۲) میزان سرمایه شرکت از ۲۵ میلیارد ریال کمتر نباشد.
(۳) بیش از ۷۰ درصد از سهام شرکت نباید در اختیار کمتر از ۱۰ سهامدار باشد. علاوه بر این، تا زمانى که نام شرکت در تابلو اول بورس درج میباشد بایستى حداقل ۱۰۰۰ سهامدار داشته باشد.
(۴) حجم داد و ستد و گردش سهام شرکت، در ششماهه منتهى به تاریخ بررسى در هیأت پذیرش به تشخیص هیأت مذکور، باید از وضعیت مطلوبى برخوردار باشد.
(۵) در مواردى که دبیرکل بورس وضعیت شرکتى را براى انتقال به تابلو اول واجد شرایط تشخیص بدهد، مراتب را جهت بررسى و اتخاذ تصمیم نهایى به هیأت پذیرش اعلام می‌دارد.
(۶) ارتقاء سهام شرکتها از تابلو دوم به تابلو اول تالار اصلى، با تصویب هیأت پذیرش خواهد بود.
ماده ۴-
ضوابط پذیرش سهام شرکتها در تالار فرعى
(۱) شرکت باید در ایران ثبت شده و داراى تابعیت ایرانى باشد.
(۲) شرکت باید سهامى عام باشد.
(۳) شرکت باید داراى سهام عادى با نام داراى حق رأى باشد و ۱۰۰ درصد بهاى اسمى آن پرداخت شده باشد و هیچگونه امتیاز خاصى براى سهامداران شرکت وجود نداشته باشد.
تبصره-
شرکتى که داراى سهام با شرایط ویژه باشد، در صورت تأیید هیأت پذیرش اوراق بهادار و تصویب شوراى بورس، قابل پذیرش خواهد بود.
(۴) حداقل یک سال از تاریخ بهره‌بردارى یا فعالیت شرکت، حسب مورد، گذشته باشد.
(۵) میزان سرمایه شرکت از ۵ میلیارد ریال کمتر نباشد.
(۶) در زمان پذیرش نباید بیشتر از ۹۰ درصد از سهام شرکت در اختیار کمتر از ۱۰ سهامدار باشد. این نسبت باید در پایان دومین سال پس از پذیرش ، به ۸۵ درصد کاهش یابد. به علاوه حداکثر ظرف مدت شش ماه از تاریخ درج و تا زمانی که نام شرکت در تابلو فرعى درج میباشد بایستى حداقل (۲۰۰) سهامدار داشته باشد.
تبصره: در مورد شرکتهاى دولتى که طبق مقررات قانونى و در اجراى سیاست خصوصى‌سازى سهام آنها بایستى از طریق بورس اوراق بهادار به مردم واگذار شود، رعایت این بند در زمان پذیرش الزامى نیست. شرکتهاى یاد شده موظفند ظرف مدت شش ماه از تاریخ پذیرش شرایط خود را با مقررات این بند تطبیق دهند.
(۷) هرگونه «انتقال» به استثناء «انتقالات قهرى» نسبت به بیش از ۵۰ درصد سهام متعلق به هیأت مؤسس یا سهامداران عمده بنا به مورد، قبل از پایان سال دوم پذیرش منوط به اظهار نظر کتبى دبیرکل سازمان بورس و موافقت هیأت پذیرش خواهد بود.
(۸) مجموع سهام متعلق به دولت، وزارتخانه‌ها، مؤسسه‌ها و شرکتهاى دولتى موضوع ماده (۴) قانون محاسبات عمومى کشور، در زمان پذیرش حداکثر ۷۰ درصد باشد و تا پایان سه سال بعد از پذیرش، این نسبت باید به حداکثر ۴۹ درصد کاهش یابد.
(۹) شرکت باید در آخرین سال مالى سودآور بوده و امکان سودآورى آن در آینده وجود داشته باشد.
(۱۰) نسبت حقوق صاحبان سهام شرکت به کل دارائیها، نباید از ۲۰ درصد کمتر باشد. در صورتی که نسبت مزبور از حداقل تعیین شده در این بند کمتر باشد، به تشخیص هیأت پذیرش از حد مطلوب برخوردار باشد.
(۱۱) اساسنامه شرکت باید طورى تنظیم شده باشد که با تشخیص هیأت پذیرش، حقوق سهامداران جزء در آن محفوظ باشد.
(۱۲) شرکت باید داراى نظام حسابدارى مطلوب باشد و به تشخیص هیأت پذیرش، در مورد شرکتهاى تولیدى، روش حسابدارى قیمت تمام شده (حسابدارى صنعتى) استقرار داشته باشد. به علاوه دفاتر و حسابهاى شرکت باید براساس استانداردهاى حسابدارى مصوب در کشور نگهدارى شود.
(۱۳) شرکت متقاضى پذیرش باید گزارشهاى حسابرسى حداقل یک دوره مالى پیش از پذیرش را ارائه نماید، این گونه گزارشها بایستى توسط مؤسسات حسابرسى عضو جامعه حسابداران رسمى ایران که واجد ویژگیهاى خاص مصوب شوراى بورس نیز باشند، تهیه شده باشد.
ماده ۵-
موارد حذف نام شرکتها از تابلو یکم و انتقال به تابلو دوم تالار اصلى
در صورت وجود یا وقوع سه مورد از موارد زیر، نام شرکت از فهرست تابلو یکم حذف و به تابلو دوم تالار اصلى منتقل میشود، همچنین شرکت بعد از حذف از تابلو یکم و انتقال به تابلو دوم، حداقل پس از یک سال مالى -در صورت احراز مجدد شرایط- میتواند درخواست ورود به تابلو یکم را به بورس ارائه نماید.
(۱) به مدت ۳ ماه بیش از ۷۰ درصد از سهام شرکت در اختیار کمتر از ۱۰ سهامدار باشد. به علاوه تعداد سهامداران شرکت به مدت سه ماه متوالى یا پنج ماه غیر متوالى در طول یک سال از ۱۰۰۰ نفر کمتر باشد.
(۲) مجموع سهام متعلق به دولت، وزارتخانه‌ها و مؤسسه‌ها و شرکتهاى دولتى موضوع ماده (۴) قانون محاسبات عمومى کشور به استثناى بانکها، شرکتهاى بیمه، شرکتهاى سرمایه‌گذارى به مدت شش ماه متوالى بیش از (۴۹) درصد باشد.
(۳) سهام شرکت بیش از ۷۰ روز متوالى یا ۱۲۰ روز غیر متوالى در یک سال داد و ستد نشود.
(۴) حجم داد و ستد و گردش سهام شرکت طى یک سال، به تشخیص دبیرکل سازمان بورس، در حد مطلوبى نباشد.
(۵) عملکرد شرکت در یک دوره مالى منجر به زیان شده باشد و نتیجه عملیات شش ماهه بعدى شرکت براساس صورتهاى مالى میان دورهاى حسابرسى شده، منتج به سود نشده باشد.
(۶) نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارائیهاى شرکت به مدت یک سال کمتر از ۲۵ درصد باشد.
(۷) شرکت مقررات مربوط به افشاى اطلاعات را براساس اعلام نظر بورس به مدت یک سال رعایت نکرده باشد.
(۸) کنترل موارد بندهاى (۱) الى (۸) فوق و تشخیص حذف نام شرکتها از تابلو یکم و انتقال به تابلو دوم تالار اصلى، با دبیرکل سازمان بورس میباشد.
تبصره ۱-
سازمان بورس موظف است در موارد حذف و انتقال نام شرکت، مراتب را طى گزارشى با ذکر دلائل مربوطه، به شرکت ذیربط، هیأت پذیرش و شوراى بورس گزارش نماید.
تبصره ۲ –
تصمیمات دبیرکل سازمان بورس، تا ده روز پس از تاریخ اعلام به شرکت ذیربط (در صورت اعتراض)، قابل تجدید نظر در شوراى بورس خواهد بود.
ماده ۶-
موارد حذف نام شرکتها از تابلو دوم تالار اصلى و انتقال به تالار فرعى
در صورت وجود یا وقوع سه مورد از موارد زیر، نام شرکت از فهرست تابلو تالار اصلى حذف و به تالار فرعى منتقل میشود. همچنین، شرکت بعد از حذف از تابلو دوم تالار اصلى و انتقال به تالار فرعى حداقل پس از یک سال مالى -در صورت احراز مجدد شرایط- میتواند درخواست ورود به تابلو دوم تالار اصلى را به بورس ارائه نماید.
(۱) به مدت سه ماه بیش از ۷۵ درصد از سهام شرکت در اختیار کمتر از ۱۰ سهامدار باشد. به علاوه تعداد سهامداران شرکت به مدت سه ماه متوالى یا ۵ ماه غیر متوالى در طول یکسال از ۵۰۰ نفر کمتر باشد.
(۲) مجموع سهام متعلق به دولت، وزارتخانه‌ها و مؤسسه‌ها و شرکتهاى دولتى موضوع ماده (۴) قانون محاسبات عمومى کشور به استثناى بانکها، شرکتهاى بیمه، شرکتهاى سرمایه‌گذارى، به مدت شش ماه متوالى در یک سال بیش از (۴۹) درصد باشد.
(۳) سهام شرکت بیش از ۱۰۰ روز متوالى یا ۱۵۰ روز غیر متوالى در یک سال داد و ستد نشود.
(۴) حجم داد و ستد و گردش سهام شرکت طى یک سال، به تشخیص دبیرکل سازمان بورس، در حد مطلوبى نباشد.
(۵) عملکرد شرکت در دو دوره متوالى مالى منجر به زیان شده باشد و نتیجه عملیات شش ماه بعدى شرکت براساس صورتهاى مالى حسابرسى شده منتج به سود نشده باشد.
(۶) نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارائیهاى شرکت به مدت یک سال کمتر از ۲۰ درصد باشد.
(۷) شرکت مقررات مربوط به افشاى اطلاعات را براساس ضوابط بورس، با تشخیص دبیرکل رعایت نکرده باشد.
(۸) کنترل موارد بندهاى (۱) الى (۸) فوق و تشخیص حذف نام شرکتها از تابلو دوم تالار اصلى و انتقال به تالار فرعى، با دبیرکل سازمان بورس میباشد.
تبصره ۱-
سازمان بورس موظف است در موارد حذف و انتقال نام شرکت، مراتب را طى گزارشى با ذکر دلائل مربوطه، به شرکت ذیربط، هیأت پذیرش و شوراى بورس گزارش نماید.
تبصره ۲-
تصمیمات دبیرکل سازمان بورس، تا ده روز پس از تاریخ اعلام به شرکت ذیربط (در صورت اعتراض)، قابل تجدید نظر در شوراى بورس خواهد بود.
ماده ۷-
موارد حذف نام شرکتها از تالار فرعى
مواردى از قبیل زیاندهى، عدم رعایت سیاست افشاى اطلاعات، مطلوب نبودن میزان فعالیت و حجم داد وستد گردش سهام و عدم عرضه سهام مازاد بر حد مجاز، در طى مهلت مناسب، با تشخیص دبیرکل سازمان بورس و تصویب شوراى بورس، منجر به حذف نام شرکت از تابلو فرعى خواهد شد.
تبصره ۱-
شرکت بعد از حذف از تالار فرعى، حداقل پس از یک سال، در صورت احراز مجدد شرایط، مى تواند درخواست ورود مجدد به تالار فرعى را به سازمان بورس اوراق بهادار تهران ارائه نماید.
تبصره ۲-
ورود مجدد شرکت به تالار فرعى، موکول به تصویب آن در هیأت پذیرش خواهد بود.